Ατύχημα με ανασφάλιστο όχημα – τί ισχύει;
Το άρθρο είναι από φίλο μας Δικηγόρο κ. Σταύρο Τασιόπουλο και φωτίζει θέματα της ασφάλισης όπως την εμπλοκή μας σε ατύχημα με ανασφάλιστο όχημα, τον ρόλο του επικουρικού κεφαλαίου, τα πρόστιμα για τους ανασφάλιστους οδηγούς.
Μια παρέμβαση-συμπλήρωση στο άρθρο, είναι οι παροχές ασφαλιστικών εταιριών στα βασικά τους συμβόλαια που καλύπτουν τις υλικές ζημίες ύστερα απο ατύχημα με ανασφάλιστο όχημα.
Το γραφείο μας συνεργάζεται με εταιρίες όπου δίνουν αυτή την κάλυψη στο βασικό τους πακέτο.
Το άρθρο αυτό είναι γραμμένο το 2013 και δημοσιεύθηκε στο blog μας “asfalistikos.blogspot”. Μερικά στοιχεία ενδέχεται να έχουν αλλάξει.
Τα δεδομένα
Πρόσφατες έρευνες, υπολογίζουν ότι τα ανασφάλιστα οχήματα στην Ελλάδα έχουν ξεπεράσει το 1 εκατομμύριο, ενώ αντίστοιχα οι υποθέσεις που εκκρεμούν από ατυχήματα που έχουν προκύψει με ανασφάλιστα οχήματα είναι πάρα πολλές.
Για το λόγο αυτό, σοβαρές κυρώσεις και τσουχτερά πρόστιμα περιμένουν τους ανασφάλιστους οδηγούς. Η καταγραφή των ανασφάλιστων οχημάτων και η διασταύρωση των στοιχείων των ιδιοκτητών τους που είναι σε εξέλιξη από το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών, πρόκειται να οδηγήσει σε στρατηγικές αλλαγές, οι οποίες εξετάζονται σε νομοθετικό πλέον επίπεδο.
Αναμένεται ότι, οι ιδιοκτήτες των ανασφάλιστων οχημάτων θα ενημερώνονται γραπτώς με επιστολή από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, ότι πρέπει να ασφαλίσουν το όχημά τους εντός 8 ημερών από τη στιγμή που λάβουν τη σχετική ειδοποίηση. Ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφάλιση είναι να καταβάλουν πρώτα και παράβολο €250 υπέρ του Δημοσίου.
Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες των ανασφάλιστων οχημάτων δεν προβούν στις παραπάνω κινήσεις, η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων θα αποστέλλει τα στοιχεία τους στο Αστυνομικό τμήμα του τόπου διαμονής τους για την επιβολή προστίμου. Το πρόστιμο για ανασφάλιστα δίκυκλα θα ανέρχεται στα €250, για επιβατικά αυτοκίνητα στα €500 και για φορτηγά στα €1.000. Παράλληλα με το τσουχτερό πρόστιμο, οι οδηγοί των ανασφάλιστων οχημάτων δεν πρόκειται να αποφύγουν την αφαίρεση πινακίδων, άδειας κυκλοφορίας και διπλώματος, καθώς και ποινικές κυρώσεις.
Ο ρόλος του Επικουρικού Κεφαλαίου
Το Επικουρικό Κεφάλαιο είναι ένας οργανισμός που στοχεύει στην αποζημίωση των θυμάτων που εμπλέκονται, χωρίς υπαιτιότητά τους, σε ατυχήματα:
- με οχήματα ανασφάλιστα
- με οχήματα άγνωστα (αν το πρόσωπο που έχει την ευθύνη παραμένει άγνωστος)
- με οχήματα ασφαλισμένα σε εταιρία που έκλεισε λόγω πτώχευσης ή έχει ανακληθεί η άδεια λειτουργίας της
Το Επικουρικό Κεφάλαιο αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια σοβαρά οικονομικά προβλήματα και συνεχώς αυξάνεται ο μέσος χρόνος αναμονής για αποζημίωση. Οι αποζημιώσεις που εκκρεμούν τόσο από την ανάκληση αδειών λειτουργιών πολλών ασφαλιστικών εταιριών, όσο και από ατυχήματα με άγνωστα και ανασφάλιστα οχήματα, εκτιμάται ότι στο σύνολο τους ξεπερνούν τα €600 εκατομμύρια, ενώ τα έσοδα του Επικουρικού Κεφαλαίου είναι μόλις €75,4 εκατομμύρια.
Σήμερα, έπειτα από την πρόσφατη τροπολογία που ψηφίστηκε για την προσπάθεια εξυγίανσης της οικονομικής κατάστασης του Επικουρικού Κεφαλαίου, ισχύουν τα εξής:
- καταβάλλεται χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης από απώλεια ζωής μέχρι €6.000 για κάθε δικαιούχο, σε κάθε περίπτωση καταβολής αποζημίωσης (ανασφάλιστο ή άγνωστο όχημα, ή όχημα που έκλεισε η ασφαλιστική του εταιρία).
- δεν επιτρέπεται η κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του οργανισμού για αποζημιώσεις που εκκρεμούν, μέχρι το 2016.
- υπάρχει συγκεκριμένο όριο συνολικής αποζημίωσης μέχρι και €100.000, σε περίπτωση αποζημίωσης λόγω πτώχευσης ή ανάκλησης άδειας λειτουργίας της ασφαλιστικής εταιρίας του υπαίτιου οχήματος.
Το όριο αυτό ισχύει για το σύνολο των ζημιών και το ποσό που θα καταβάλει πλέον το Επικουρικό κεφάλαιο δε θα είναι ολόκληρη η αποζημίωση, αλλά ένα ποσοστό της, σύμφωνα με τον ακόλουθο διάγραμμα:
Ύψος αποζημίωσης Καταβάλλόμενο ποσό % επί της αποζημίωσης
έως €4.000 90%
από €4.001 έως €10.000 87,5% με ελάχιστο τα €3.600
από €10.001 έως €30.000 85% με ελάχιστο τα €8.750
από €30.001 έως €60.000 80% με ελάχιστο τα €25.000
από €60.001 έως €100.000 70% με ελάχιστο τα €48.000
άνω των €100.000 70% με μέγιστο τα €100.000
Η συγκεκριμένη ρύθμιση προβλέπει ωστόσο τη δυνατότητα υπέρβασης του ανώτατου ορίου των €100.000, για πρόσωπα που έχουν υποστεί κάποια αναπηρία από τροχαίο ατύχημα με όχημα που ήταν ασφαλισμένο σε ασφαλιστική εταιρία, της οποίας ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας. Η φύση και ο βαθμός της αναπηρίας, αλλά και το ύψος της αποζημίωσης, θα ορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που θα εκδίδεται μετά από γνωμάτευση του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ).
Τι προκύπτει από τη νέα τροπολογία για το Επικουρικό Κεφάλαιο;
Νέα δεδομένα επιβάλλει στους ασφαλισμένους, αλλά και στις ασφαλιστικές εταιρίες, η τροπολογία που ψηφίστηκε για το Επικουρικό Κεφάλαιο, με σκοπό την εξυγίανση της οικονομικής του κατάστασης. Συγκεκριμένα περιορίζονται αισθητά οι υποχρεώσεις που αυτό έχει προς τους δικαιούχους, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει την αδυναμία στην οποία βρίσκεται, κάτι που όμως μπορεί να σημαίνει τη μετάθεση του βάρους της αποζημίωσης στους ασφαλισμένους.
Για το λόγο αυτό, η αξιοπιστία και η οικονομική φερεγγυότητα μιας ασφαλιστικής εταιρίας θα πρέπει να αποτελεί από δω και πέρα το βασικότερο κριτήριο επιλογής ασφάλισης του αυτοκινήτου, γιατί σε περίπτωση που ένας οδηγός εμπλακεί σε κάποιο ατύχημα και η άδεια λειτουργίας της ασφαλιστικής του εταιρίας ανακληθεί, μπορεί να κληθεί να πληρώσει ο ίδιος το κόστος των ζημιών.
Σημειώνεται ότι οι αναγγελθείσες ζημιές από ατυχήματα ανασφάλιστων αυτοκινήτων, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 2012, που έχει επεξεργαστεί το Επικουρικό Κεφάλαιο, έφθασαν τις 4.684, όταν τον αμέσως προηγούμενο χρόνο ήταν 4.050. Προκύπτει δηλαδή αύξηση της τάξης του 15,65%.
Με ανάλογο ρυθμό ενισχύθηκαν και οι καταβληθείσες αποζημιώσεις.
Πέρυσι καταβλήθηκαν αποζημιώσεις σε 2.928 περιπτώσεις που αφορούσαν ανασφάλιστα οχήματα και για τα οποία καταβλήθηκαν αποζημιώσεις ύψους 9,38 εκατ. ευρώ έναντι 2.541 περιπτώσεων το 2011, για τις οποίες καταβλήθηκαν αποζημιώσεις ύψους 9 εκατ. ευρώ.
Επίσης καταγράφεται το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της κρίσης όλο και περισσότεροι ιδιοκτήτες οχημάτων δεν τα ασφαλίζουν, ενώ αρκετοί είναι και εκείνοι οι οποίοι πιστεύουν εσφαλμένα ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να συνάψουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο, επειδή έχουν ένα αυτοκίνητο ή μία μοτοσικλέτα στο γκαράζ τους και δεν τα κινούν.
Εμπλοκή σε ατύχημα με ανασφάλιστο όχημα.
Σε περίπτωση που εμπλακείτε σε ατύχημα με ανασφάλιστο όχημα, θα πρέπει να καλέσετε αμέσως την Τροχαία, γιατί η καταγραφή του συμβάντος, των στοιχείων του ανασφάλιστου οχήματος και του οδηγού του είναι απαραίτητη.
Σε περίπτωση που ένα ανασφάλιστο όχημα προκαλέσει ζημιά σε άλλο ασφαλισμένο όχημα, τότε ο νόμος προβλέπει διοικητικές κυρώσεις, δηλαδή, αφαίρεση πινακίδων, αφαίρεση άδειας κυκλοφορίας και διπλώματος του οδηγού, καθώς επίσης χρηματικά πρόστιμα και ποινικές κυρώσεις. Eπίσης Εάν εντοπιστεί ανασφάλιστο ΙΧ ή μοτό, προβλέπονται και νέες αυστηρές ποινές:
Αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού, της άδειας κυκλοφορίας και των πινακίδων για δέκα ημέρες.
Σε περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος από ανασφάλιστο όχημα αφαίρεση πινακίδων και άδειας κυκλοφορίας για δύο χρόνια. Αν ο ιδιοκτήτης είναι υπότροπος, για τρία χρόνια.
Για την επιστροφή των πινακίδων και της άδειας κυκλοφορίας απαιτείται η προσκόμιση του σήματος ασφάλισης.
Χρηματικό πρόστιμο 1.000 ευρώ για τα λεωφορεία και τα φορτηγά δημόσιας χρήσης, 500 ευρώ για τα επιβατηγά και άλλα οχήματα κάθε φύσης και 250 ευρώ για τα δίκυκλα.
Υπογραμμίζεται ότι «η υποχρέωση ασφάλισης υφίσταται διαρκώς από τη χορήγηση της αδείας κυκλοφορίας, χωρίς να εξαρτάται από την εν τοις πράγμασει κίνηση ή τη λειτουργία του αυτοκινήτου». Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί πως όλοι οι ιδιοκτήτες είναι υποχρεωμένοι να ασφαλίσουν τα οχήματά τους εκτός κι αν έχουν παραδώσει τις πινακίδες τους στην Εφορία και τα έχουν θέσει έτσι σε «ακινησία».
Επιμέλεια: Τασιόπουλος Σταύρος, Δικηγόρος, st.tasiopoulos@gmail.com
